Frędzle w dywanie ręcznie wiązanym są jak ogon pawia. Bez przepięknego pióropusza paw wygląda jak duży niebieski indyk. Oprócz funkcji czysto dekoracyjnej frędzle są też technicznym zakończeniem dywanu. Po odcięciu dywanu z ramy, na której jest tkany, tkaczka lub tkacz zawiązuje nitki osnowy w supełki kończąc swoją pracę nad dywanem. W ten sposób powstają frędzle. Często, aby zabezpieczyć jeszcze lepiej dywan, z obu stron ma on utkany spory kilimkowy fartuszek. Wysokiej klasy manufaktury na tym fragmencie dywanu tworzą dodatkowe ozdobne fragmenty np. w postaci drobnych kwiatuszków lub inskrypcji z datą i nazwą wytwórni. Często tego typu dekoracje pojawiają się na dywanach jedwabnych.
Frędzle w dywanie – naprawiać czy obcinać?
Na to pytanie w zasadzie mam tylko jedną odpowiedź. Oczywiście trzeba je naprawiać. Zadałam je dość przewrotnie w tytule tego artykułu, aby przekonać Państwa, że frędzle są dywanom niezbędne. Kwestie dekoracyjne omówiłam już na wstępie, ale najważniejsza jest funkcja techniczna jaką pełnią. Bardzo wielu klientów, którzy trafiają do mojej pracowni, przynosi dywany ręcznie wiązane, które mają uszkodzone frędzle. Czasami przyczynia się do tego domowy pupil. Niejednokrotnie na skutek wieloletniego użytkowania bawełniane lub wełniane frędzle przecierają się, odrywają i dywan zaczyna się rozsnuwać.
Niektórzy proponują w takiej sytuacji obcięcie frędzli i maszynowe obszycie dywanu! Szybko, tanio… niestety to doraźne rozwiązanie powoduje więcej strat niż pożytku. Po obcięciu frędzli wraz z fartuszkiem maszynowe obszycie nie jest wstanie utrzymać wełnianych węzłów dywanu. Obszycie takie po jakimś czasie po prostu zsuwa się z nitek osnowy. Jest gorzej niż było, bo dodatkowo zaczynamy tracić kolejne rzędy węzłów, a cały dywan niebezpiecznie się rozluźnia. W takiej sytuacji renowacja frędzli jest bardzo pracochłonna i znacznie droższa niż pierwotna naprawa. Pracochłonna, ale możliwa. Wręcz niezbędna, żeby uratować dywan przed całkowitą destrukcją.
Jeśli macie Państwo problem z frędzlami w Waszym dywanie zapraszam do kontaktu.